Romantyzm budów ogarniał nie tylko budowniczych z Petrobudowy. Żywo obecny był również w licznych miejscach Ursynowa lat osiemdziesiątych, gdzie rozgrzebane place budów zamieniały się w dzikie ogrody, pełne charakterystycznych dla epoki romantyzmu trwałych ruin. Wraz z reporterem „Pasma” jesienią 1988 roku odwiedzamy jedno z takich miejsc między blokami na Zamiany.
Od początku była tu łączka. Zarastała zielskiem, pieski miały gdzie się wybiegać a dzieci grały w piłkę. Pewnego dnia, tak gdzieś około 1986 roku, łączkę ogrodzono. Z kopyta ruszyły prace budowlane. Projektanci zaplanowali w tym miejscu spory pawilon usługowy, po dziesięciu latach od budowy bloków nadszedł więc czas postawić coś dla wygody ich mieszkańców. Miało to wyglądać tak i roboczo nazwane było „lokalną koncentracją usług”.
Koncentracja – powiadacie. Koncentracja sił i środków budowlanych szybko uległa rozwodnieniu. Po wykopaniu dziury prace stanęły. Minął rok. I drugi rok. Płot nie sprostał próbie czasu i naporowi młodzieży. Padł, odsłaniając wejście na teren teoretycznych prac. W tym momencie – przypominam: jesień 1988 – stan rozgrzebanej budowy opisuje „Pasmo”. Czy artykuł coś zmienił, czy też może jednak gdzieś we władzach nastąpiła refleksja, w każdym razie wizję koncentrowania usług zarzucono i zdecydowano się na blok. Niby klasyczny z wielkiej płyty, ale też nie do końca. Zaplanowano bowiem usługi w parterze, a podcienia tego budynku ozdobiono łukami – jakże charakterystycznym elementem dla architektury czasów transformacji ustrojowej.
W dziurze powstał blok o adresie Zamiany 12. Ruszyła w nim poczta oraz świątynia ekskluzywnego handlu, czyli całodobowy sklep Michela Badre – co opisywałem już wcześniej. Co może ciekawe, niemal bliźniaczy budynek znajdziemy przy Cybisa. Tam również planowano wcześniej pawilon „koncentracji usług” i również z niego zrezygnowano.
W jesiennej aurze 1998 roku blok prezentował się wybitnie romantycznie, aczkolwiek już oczywiście nie był to romantyzm budów.
Artykuł z „Pasma” udostępnił Dariusz Kalinowski. Wielkie dzięki!
Mieszkałem obok, przy Zamiany 11. Na tej pustej działce rosły najwyższe osty w okolicy – nam, dzieciom, wydawały się duże jak drzewa. Zaś w wykopie pod pawilon, który przekształcił się w staw, pływało mnóstwo śmieci – płyty styropianu, deski, drewniana bela na jakich przywożono na budowy kable. Ignorując wszelkie zasady bezpieczeństwa, skakaliśmy ze śmiecia na śmieć, przekraczając staw od brzegu do brzegu. Zaś legenda miejska głosiła, że w wystającym z wody piętą kaloszu jest gnijąca noga – ale nikt nie miał odwagi tego sprawdzić. Co za dziwne czasy to były…
Przy Zamiany 12 był sklep rowerowy, jeden z pierwszych oprócz Nowowiejskiej. Przychodziliśmy tam na początku lat 90-tych oglądać osprzęt Shimano 🙂